Τετάρτη 9 Μαΐου 2012

Αλλαγή «φάσης» στο πολιτικό πλαίσιο της κρίσης και οι συνέπειές της στην αριστερά και στον ΣΥΡΙΖΑ

Τοποθέτηση της Αντικαπιταλιστικής Πολιτικής Ομάδας στην ΠΣΕ ΣΥΡΙΖΑ – 18/2).
http://antipol.wordpress.com
Στην τρέχουσα συγκυρία εμφανίζονται στοιχεία που δικαιολογούν την εκτίμηση για «αλλαγή φάσης» στην κρίση.
  1. Οι τελευταίες αποφάσεις των κεντρικών οργάνων της ΕΕ χαρακτηρίζονται από την γερμανογαλλικής ηγεμονίας εμμονή στις πιο αυστηρές νεοφιλελεύθερες συνταγές ως απάντηση στην κρίση χρέους των χωρών της ΕΕ με επίκεντρο την διαχείριση του ελληνικού χρέους. Ωστόσο είναι ήδη πανθομολογημένο ότι οι επιλογές αυτές δεν αποτελούν καμιά διέξοδο για το σύστημα παρά μόνο εντείνουν τα συστημικά αδιέξοδα εξ ου και οι πολλαπλές και αντικρουόμενες τοποθετήσεις από κεντρικά τεχνοκρατικά και πολιτικά στελέχη.
Σ’ αυτό το πλαίσιο  παρατηρούμε μια στροφή της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και κεντροαριστεράς. Τα κεντρικά της στελέχη καταγγέλουν την ασκούμενη πολιτική των Μερκοζί στην Ελλάδα ως καταστροφική, προαναγγέλουν επίσκεψη σ/δ τρόικας στην Ελλάδα, επαναφέρουν τις προτάσεις περί ευρωομόλογου και αλλαγή των όρων δανεισμού από την ΕΚΤ, στηρίζουν και συμμετέχουν στις εκδηλώσεις αλληλεγγύης «είμαστε όλοι Έλληνες».
Η εξέλιξη αυτή είναι απολύτως κατανοητή. Η αντιμετώπιση της κρίσης δεν αφορά μόνο τεχνικές – οικονομικές απαντήσεις. Στην πραγματικότητα αφορά πρωτίστως τις πολιτικές επιλογές και τις δυνατότητες διακυβέρνησης των κοινωνιών σε κάθε χώρα χωριστά και στην ΕΕ συνολικά. Οι δεκαετίες της νεοφιλελεύθερης στρατηγικής και η εμμονική  έμφαση σ’ αυτές καταμεσής της βαθιάς κρίσης διαλύουν την ίδια την κοινωνική βάση της σοσιαλδημοκρατίας η οποία παραδοσιακά λειτουργούσε ως η δύναμη που επιχειρούσε και επιτύγχανε, εύκολα ή δύσκολα, κοινωνικές συναινέσεις. Το διπολικό σύστημα εναλλαγής είναι απαραίτητο περισσότερο από ποτέ μέσα στην κρίση για την πολιτική διαχείρισή της από την σκοπιά των προβλημάτων και των αδιεξόδων του συστήματος. Η ανάγκη για το ίδιο το σύστημα, παρά τις μεγάλες αντιφάσεις, να ξαναλειτουργήσει και μάλιστα ιδιαίτερα ο σοσιαλδημοκρατικός πυλώνας του είναι πρόδηλη.
  1. Στην Ελλάδα, προπομπό των εξελίξεων για πολλές ευρωπαϊκές χώρες η διαλυτική επίδραση των προγραμμάτων της τρόικα επί του πολιτικού συστήματος είναι προφανής. Ήδη βλέπουμε τα όρια αυτής της διαδικασίας και τις πρώτες σημαντικές προσπάθειες αναστύλωσής του 2πολισμού σε «αντιμνημονιακή» βάση με τις σημαντικές διασπάσεις σε αμφότερα τα κόμματα εξουσίας.
Ποιος θα εκπροσωπήσει στην Ελλάδα της στροφή της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας; Μήπως ο Ε. Βενιζέλος ή μήπως ο ΓΑΠ; Ας προσέξουμε τον τρόπο με τον οποίο δικαιολόγησε την αρνητική ψήφο της στην δανειακή σύμβαση η Λ. Κατσέλη: Δεν μπορούν να μας διώξουν από την ΟΝΕ και την ΕΕ είπε και επίσης, ότι έχουμε ήδη πρωτογενές πλεόνασμα που μας επιτρέπει να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις! Δεν έχει τόση σημασία από την σκοπιά της πολιτικής το πόσο αυτά είναι ακριβή και δικαιολογημένα όσο ότι είναι δείγμα πολιτικής κατεύθυνσης και στροφής από ένα κεντρικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και των κυβερνήσεων του. Υπονοεί αν όχι την παύση πληρωμών πάντως μια κάποια επαναδιαπραγμάτευση και κάποιο νέο «μίγμα» πολιτικής όπως συνηθίζουν να λένε οι αστοί πολιτικοί που θα επιτρέπει να αποπληρωθεί το χρέος χωρίς τόσο μεγάλες θυσίες για τους εργαζόμενους.
Στο στρατόπεδο της δεξιάς εμφανίζεται η μαγιά μιας νέας εθνικολαϊκής δεξιάς και εν τέλει ακροδεξιάς κατεύθυνσης.
  1. Στο επίπεδο των κοινωνικών αντιδράσεων βλέπουμε στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη μια θετική εικόνα.
Την Κυριακή 12/2 αναδείχτηκε πως η κοινωνία διαθέτει την διάθεση και την μαχητικότητα να παλέψει και ακόμη περισσότερο ότι αντιμετωπίζει σταθερά, όπως όλα τα προηγούμενα δύο χρόνια, το «συνολικό διακύβευμα»:  Μνημόνια, αντεργατικά – αντιλαϊκά μέτρα, ζητήματα δημοκρατίας και λαϊκής κυριαρχίας, εκβιασμούς περί ΕΕ, τρόικα.
Ωστόσο εάν η νέα κατάσταση που εγκαθιδρύει η νέα δανειακή σύμβαση και τα συνακόλουθα μέτρα γίνουν αποδεκτά – με διάφορους τρόπους – ως αναπόφευκτα τότε το πλαίσιο θ’ αλλάξει και ακόμη κι αν οι αγώνες δεν πάψουν δεν θα αφορούν πλέον το «συνολικό διακύβευμα» αλλά επί μέρους πλευρές και διεκδικήσεις. Αυτό το σημείο είναι απολύτως κρίσιμο για την κατανόηση της ιστορικής δυνατότητας της αριστεράς σήμερα αλλά όχι απαραίτητα και αύριο.
Όσο ο αγωνιζόμενος λαός εξακολουθεί να βλέπει το «συνολικό διακύβευμα» η αριστερά βρίσκεται μπροστά σε μια εντελώς συγκεκριμένη ιστορική ευκαιρία. Την ευκαιρία, όχι ασφαλώς της, με μιας ανατροπής του καπιταλισμού, αλλά της ανάληψης της ευθύνης για την εκκίνηση μιας διαδρομής ρήξεων που θα οικοδομήσει τους όρους αλλαγής των συσχετισμών στο κοινωνικό, το πολιτικό αλλά και το ιδεολογικό πεδίο και συνακόλουθα θα ενεργοποιήσει ουσιαστικά τον «αδύναμο κρίκο».
Σχετικά μ’ αυτό τρεις παρατηρήσεις:
Α) Το επίκεντρο της κρίσης αφορά τις κοινωνικές σχέσεις παραγωγής και όχι την επάρκεια ή την διαχείριση των παραγωγικών δυνάμεων. Πρόκειται για μια μεγάλης κλίμακας αναδιανομή του πλούτου από τους εργαζόμενους προς το κεφάλαιο αλλά και συνολικότερα του πλαισίου του ταξικού συσχετισμού (κοινωνικό κράτος, δημόσιες υπηρεσίες και αγαθά, εργασιακά, κοινωνικά δικαιώματα κ.λ.π.).  Αυτό σημαίνει πως η κρίση είναι καπιταλιστική και η κρίση χρέους είναι απλά η μορφή με την οποία εμφανίζεται. Προσηλωμένες σ’ αυτή την αλήθεια κινούνται και οι πολιτικές επιλογές των «από πάνω» και αντιστρόφως ανάλογα πρέπει να κινηθούν οι πολιτικές επιλογές της αριστεράς. Απ’ αυτή την άποψη η αναίρεση της κυρίαρχης αστικής στρατηγικής και εντός των πλαισίων των αστικών ανταγωνισμών των διαφόρων μερίδων του κεφαλαίου  δεν σημαίνει ούτε κατά το ελάχιστο ρήγμα ή κάποιας βαθμίδας νίκη επί των καπιταλιστικών – ταξικών παραγωγικών σχέσεων. Μ’ άλλα λόγια είτε εντός ΕΕ και ΟΝΕ είτε εκτός δεν διασφαλίζεται επουδενί η βελτίωση των όρων ζωής και εργασίας των ανθρώπων της δουλειάς από τους δείκτες ανάπτυξης ή του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Β) Στα πλαίσια της κρίσης η άρχουσα τάξη σκληραίνει την στάση της απέναντι στην κοινωνία και στο οικονομικό – ταξικό επίπεδο και στο επίπεδο των δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Αυτή η στάση της δεν οδηγεί αυτόματα στον κοινωνικό ριζοσπαστισμό. Ακόμη όμως κι όταν η κοινωνία ριζοσπαστικοποιείται  δεν οδηγείται αυτόματα στον πολιτικό ριζοσπαστισμό. Τέλος και πιο σημαντικό, ακόμη κι όταν ο κοινωνικός ριζοσπαστισμός μετατρέπεται σε πολιτικό κάτι τέτοιο δεν σημαίνει αυτόματα αριστερή κατεύθυνση. Τέτοιες συγχύσεις γίνονται στις μέρες μας. Αρκεί να δούμε τις θέσεις του ανεκδιήγητου ακροδεξιού βρετανού ευρωβουλευτή Νάιτζελ Φάρατζ.
Γ) Ενδιαφέρον έχει να παρατηρήσουμε τις δηλώσεις σε ανύποπτο χρόνο του Κ. Μητσοτάκη που λειτουργεί ως εκπρόσωπος του κεφαλαίου και δη της πλέον νεοφιλελεύθερης εκδοχής πέρα από κομματικές δεσμεύσεις. Δήλωσε ούτε λίγο ούτε πολύ πως μέσα στη δίνη της κρίσης δεν είναι καν η χρεωκοπία το πιο σημαντικό αλλά τα υπουργεία Δικαιοσύνης και Προστασίας του Πολίτη! ()
Με άλλα λόγια προέβλεψε πως δεν υπάρχει ορατή λύση από την πλευρά των «από πάνω» που θα στηριχτεί σε ευρείες κοινωνικές συναινέσεις αλλά αντίθετα η σκληρότητα των ταξικών μέτρων απαιτεί σε ετοιμότητα τους μηχανισμούς καταστολής.
  1. Στην Ευρώπη εμφανίζεται κοινωνική κινητικότητα στην βάση της αλληλεγγύης προς τον ελληνικό λαό. Το στοιχείο είναι σημαντικό γιατί βλέπουμε μια κίνηση του κόσμου που σπάει και αμφισβητεί την νεοφιλελεύθερη προπαγάνδα κατανοώντας ταυτόχρονα πως αυτά που συμβαίνουν στην Ελλάδα αποτελούν εικόνες απ’ το μέλλον και των άλλων ευρωπαϊκών λαών.
Στο σημείο αυτό επανέρχεται η σημασία της προσέγγισης του «αδύναμου κρίκου». Σήμερα πια στην αριστερά σχεδόν όλοι αναφέρονται στον «αδύναμο κρίκο» παρουσιάζοντας σαν λύση – σπάσιμο του κρίκου, την άποψή τους. Ωστόσο ο αδύναμος κρίκος θα πρέπει να σπάσει από ταξική και διεθνιστική σκοπιά δηλαδή με όρους που είναι δυνατό να δημιουργήσουν προϋποθέσεις για άνοδο της αγωνιστικότητας, αυτοπεποίθησης, αλληλεγγύης κ.λ.π. στους εργαζόμενους των ευρωπαϊκών χωρών και όχι μόνο, αλλά και διεθνώς, στις χώρες στις οποίες οι εργαζόμενοι υφίστανται τη λαίλαπα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης.
Μία ρήξη με την ΕΕ σε κατεύθυνση βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής (καπιταλιστικής) οικονομίας όχι μόνο δεν έχει να προσφέρει κανένα ελκυστικό όραμα στους αλληλέγγυους σήμερα ευρωπαίους εργαζόμενους αλλά αντίθετα θα τροφοδοτήσει τον άγριο ανταγωνισμό των χωρών (των αρχουσών τάξεων) σε βάρος των εργαζόμενων και των λαών. Χρειάζεται ένα διαφορετικό υπόδειγμα ρήξης που να μην ξεκινά από την αποδοχή του «ρεαλιστικού» πλαισίου της οικονομίας της αγοράς και να μην εγκλωβίζεται, όπως δυστυχώς συμβαίνει σήμερα, στις, κατά προτεραιότητα νομισματικές επιλογές που σε τίποτα δεν μπορούν να βοηθήσουν στην υπόθεση μιας αριστερής – σοσιαλιστικής εξόδου απ’ την κρίση με πανευρωπαϊκή και διεθνή στόχευση.  Χωρίς να λαμβάνονται αυτά υπόψη καμιά ουσιαστική σημασία δεν έχει από αριστερή – ταξική σκοπιά η αναφορά στην διαπίστωση ότι η Ελλάδα είναι ο αδύναμος κρίκος του ευρωπαϊκού καπιταλισμού.
Απ’ αυτή την σκοπιά πρέπει να απορριφτεί τόσο η κοσμοπολίτικη θέση του λεγόμενου «αριστερού ευρωπαϊσμού» σχετικά με την αδιαπραγμάτευτη παραμονή στην ΟΝΕ και την ΕΕ καθώς οδηγείται στην συστημική ενσωμάτωση μέσω σοσιαλδημοκρατίας και κεντροαριστεράς όσο και η θέση του «πατριωτικού αντιιμπεριαλισμού» («αριστερού ευρωσκεπτικισμού»; ) σχετικά με την σωτηρία που θα προέλθει από την αποχώρηση από το Ευρώ και την επιστροφή στην δραχμή και ακόμη περισσότερο από την λεγόμενη «παραγωγική ανασυγκρότηση» καθώς οδηγείται σε απόψεις εθνικής αναδίπλωσης εκτεθειμένες σε παρομοιώσεις με καθεστώτα τύπου «σοσιαλιστικής» Αλβανίας και Β. Κορέας. Ταυτόχρονα παρόμοιες προσεγγίσεις διεκδικούνται από τους εθνικιστές εκπροσώπους του κεφαλαίου.
  1. Συνέπεια των παραπάνω είναι ότι στην τρέχουσα συγκυρία παραμένει ανοιχτή η ιστορική ευκαιρία και το καθήκον για την αριστερά να παρέμβει καθοριστικά στην κατεύθυνση της αδιάλλακτης εκπροσώπησης των συμφερόντων του κόσμου της εργασίας σε μια διαδικασία πολιτικών και κοινωνικών ρήξεων για την αλλαγή των ταξικών συσχετισμών και για την δραστική και σταθερή αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών υπέρ της. Το κενό παραμένει και η απαίτηση για «κυβέρνηση της αριστεράς» αναφύεται αβίαστα (ως ανάγκη του κόσμου που πλήττεται δεδομένων των βαθμών οργάνωσης του, της ταξικής και πολιτικής συνείδησης του κ.λ.π.) σαν απάντηση στα αδιέξοδα του συστήματος αλλά και τις κοινωνικές διαθέσεις για αντίσταση και ανατροπή των ασκούμενων ευρωπαϊκών και ντόπιων πολιτικών επιλογών.
Ωστόσο το σύνθημα και ο στόχος για «κυβέρνηση της αριστεράς» έχει μια σειρά από προϋποθέσεις καθώς δεν εμφανίζεται ως λύση στο κενό διαχείρισης, του σε κρίση νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού και του καταρρέοντος πολιτικού συστήματος εξουσίας,  αλλά αντίθετα ως πυροδότης και επιταχυντής ακόμη πιο έντονης εργατικής και λαϊκής αντίστασης με αναβάθμιση των όρων της πάλης από αμυντική σε επιθετική και διεκδικητική.
Προϋποθέσεις που σχετίζονται και με την πάλη εντός των θεσμών (εκλογές, παύση πληρωμών προς τους δανειστές, πρόγραμμα για τις άμεσες ανάγκες του κόσμου της εργασίας και της λαϊκής πλειοψηφίας) αλλά και με την πάλη στους ίδιους τους μαζικούς χώρους και στο κίνημα (υποκείμενο με δυνατότητες πλατιάς δικτύωσης, στήριξης και ακόμη δημιουργίας μαζικών και σκληρών αγώνων και κινητοποιήσεων).
  1. Η τρέχουσα θέση του ΣΥΡΙΖΑ στην συγκυρία που διαμορφώνεται, κυρίως όπως αυτή γίνεται αντιληπτή στην κοινωνία από τις εκφωνήσεις του προέδρου της ΚΟ Α. Τσίπρα, είναι ανεπίκαιρη, θολή και κυρίως αθωράκιστη από τις «κακοτοπιές» του άμεσου μέλλοντος.
    Ποια είναι εν τέλει η τοποθέτηση για το χρέος;   «Λέμε στους δανειστές μας ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος! Στη συνέχεια θα ζητήσουμε να δεχθούν ένα μορατόριουμ αποπληρωμής, επισημαίνοντας ‘’δεν έχουμε να σας δώσουμε και δώστε μας τη δυνατότητα σε ένα χρονικό διάστημα με ένα άλλο μείγμα πολιτικής να μπορέσουμε να φτάσουμε σε πρωτογενή πλεονάσματα και να μπορέσουμε να αρχίσουμε να σας αποπληρώνουμε’’ τόνισε ο κ. Τσίπρας» ()
    Στην σημερινή ΠΣΕ μίλησε για «ρήτρα ανάπτυξης».
    Ποιο είναι αυτό το περίφημο «μίγμα πολιτικής» και τι διαφορές και οριοθετήσεις έχει από αυτά που υπαινίσσεται αλλά και λέει η Λ. Κατσέλη;
    Ποια είναι η πολιτική των συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ ενόψει εκλογών;
    Μέχρι σήμερα επισήμως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει συνάψει συμμαχία με τη Σ. Σακοράφα η οποία είπε  «όχι» στα μνημόνια από την πρώτη στιγμή. Ποια είναι τα κριτήρια έναντι των υπολοίπων στελεχών του ΠΑΣΟΚ που με μικρές χρονικές διαφορές πηδούν όψιμα απ’ το βυθιζόμενο σκάφος των Βενιζέλου – Παπανδρέου;
    Ποια είναι επίσης η στάση του ΣΥΡΙΖΑ έναντι του «Ελλάδα»;
  1. Είναι ανάγκη να μιλήσουμε ξεκάθαρα στα κεντρικά ζητήματα που είναι το χρέος, η στάση απέναντι στην ΟΝΕ και την ΕΕ, το άμεσο πρόγραμμα, ο χαρακτήρας του μετώπου και η πολιτική συμμαχιών.Τα ζητήματα μπαίνουν πλέον διλληματικά:
    • Αριστερά – δύναμη σταθερότητας ή ανατροπής; Το ερώτημα αφορά την στάση απέναντι στις ταξικές σχέσεις και η απάντηση είναι «αριστερά – δύναμη ανατροπής». Απευθύνεται μονομερώς στον λαό και κατά προτεραιότητα στον κόσμο της εργασίας και ποτέ, ούτε υπό όρους, σε τμήματα της ελληνικής άρχουσας τάξης. Στο επίκεντρο βρίσκονται τα μέτρα που δημιουργούν ρήγματα και ανατροπές στις ταξικές σχέσεις και περιστρέφονται γύρω από τα ζητήματα του εργατικού και κοινωνικού ελέγχου, της δημοκρατίας σε όλα τα επίπεδα ξεκινώντας από την οικονομία.
    • Παύση πληρωμών και μονομερής διαγραφή ολόκληρου του ταξικού χρέους ή μίγμα πολιτικής με σκοπό την επαναδιαπραγμάτευση και εν τέλει την αποπληρωμή του χρέους με ευνοϊκότερους όρους;
    • Σχέδιο σωτηρίας για τους εργαζόμενους και το λαό με επίκεντρο τις θέσεις εργασίας, τους μισθούς, τις συντάξεις, την Υγεία, την Παιδεία ή αντιμετώπιση αυτών των αναγκών με «ρήτρα ανάπτυξης»;
    • Εθνικοποίηση όλου του τραπεζικού συστήματος με άμεσο εργατικό και κοινωνικό έλεγχο ή δημόσιος τραπεζικός πυλώνας;
    • Σύγκρουση με την ΟΝΕ και την ΕΕ ή θολές και αντιφατικές διατυπώσεις και προσκόλληση στην κίνηση της ευρωπαϊκής κεντροαριστεράς εντός του ΚΕΑ;
    • Απεξάρτηση από την «νομισματική προτεραιότητα» και την υποταγή στα όρια που βάζει η οικονομία της αγοράς και η τρέχουσα κρίση της ή πατέντες εντός «ρεαλιστικών» ορίων με διάφορες «ρήτρες» ως προϋπόθεση για την όποια άμεση βελτίωση των όρων ζωής και εργασίας της κοινωνικής πλειοψηφίας;
    • Υποκείμενο της αριστεράς με δομή, αποτελεσματικότητα, δημοκρατική λειτουργία που να μπορεί να παίρνει πρωτοβουλίες συγκρότησης και στήριξης των αντιστάσεων στους χώρους εργασίας, στο συνδικαλιστικό, στις γειτονιές ή κόμμα – ψηφοδέλτιο με υπέρτατο κριτήριο το μέγεθος και όχι εν τέλει τους όρους και τα πολιτικά χαρακτηριστικά της ΚΟ;
    Να απαντήσουμε ξεκάθαρα χωρίς να αφήνουμε περιθώρια για κακοπροαίρετες ερμηνείες: μέτωπο της αριστεράς και κυβέρνηση της αριστεράς, με επίκεντρο την θέση για «παύση πληρωμών και μονομερή διαγραφή του χρέους σε σύγκρουση με ΟΝΕ και ΕΕ» και με σαφή κατεύθυνση και χαρακτήρα που θα πιέζει ασφυκτικά το ΚΚΕ (κάτι που ήδη συμβαίνει) και το ΑΝΤΑΡΣΥΑ και από κει και πέρα ας ακολουθήσουν όποιοι άλλοι θέλουν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου