Σάββατο 10 Μαρτίου 2012

Σημάδια εκτόνωσης στην ιρανική κρίση

Του Κώστα Ράπτη
«Δεν κρατώ χρονόμετρο στο χέρι» δήλωσε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου, σε συνέντευξή του στο ισραηλινό Κανάλι 10, διαμηνύοντας ότι το ενδεχόμενο μιας επίθεσης εναντίον του Ιράν δεν είναι «υπόθεση των επόμενων ημερών ή εβδομάδων».


Η τοποθέτησή του επικυρώνει τρόπον τινά τις εκτιμήσεις ανεξάρτητων παρατηρητών όπως το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Σπουδών (IISS) του Λονδίνου το οποίο αποκλείει το ενδεχόμενο μιας μονομερούς στρατιωτικής ενέργειας του Ισραήλ εντός του 2012. Οι λόγοι είναι τόσο επιχειρησιακοί όσο και πολιτικοί, καθώς η διασπορά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος σημαίνει ότι οποιοδήποτε «χειρουργικό πλήγμα» δεν θα καταφέρει παρά στην καλύτερη περίπτωση να αναστείλει απλώς τις πυρηνικές φιλοδοξίες της Τεχεράνης για λίγα χρόνια, ενώ ταυτόχρονα η κυβέρνηση Ομπάμα, μεσούσης της μακράς προεκλογικής εκστρατείας των ΗΠΑ, έχει διακριτικά υποδηλώσει την απαρέσκειά της για πολεμικές περιπέτειες. 

Οι τοποθετήσεις των βασικών παικτών του «ιρανικού ζητήματος» χρήζουν ερμηνευτικών ικανοτήτων του τύπου των πάλαι ποτέ «σοβιετολόγων». Έτσι, λ.χ. από την ιρανική πλευρά, ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης αγιατολλάχ Αλί Χαμενεϊ έχει εντός του τελευταίου μηνός δεσμευθεί να μην υποχωρήσει ως προς το δικαίωμα της χώρας του στην ανάπτυξη πυρηνικής τεχνολογίας, έχει χαρακτηρίσει «αμάρτημα» την ανάπτυξη και κατοχή πυρηνικών όπλων, έχει αποκαλέσει το Ισραήλ «καρκινικό όγκο που θα πρέπει να αποκοπεί», αλλά και έχει καλωσορίσει τις εκκλήσεις Ομπάμα για χαμήλωμα των τόνων. Τουλάχιστον, η επικράτηση των συμμάχων του στις ιρανικές βουλευτικές εκλογές της περασμένης Παρασκευής (οι οποίες υπήρξαν μία αναμέτρηση των συντηρητικών με τους νέο-συντηρητικούς του προέδρου Αχμαντινετζάντ) σημαίνει ότι το κέντρο λήψης αποφάσεων στο Ιράν γίνεται περισσότερο συμπαγές και λιγότερο «πολύγλωσσο».

Από αμερικανικής πλευράς, ο πρόεδρος Ομπάμα απαντώντας στους επικριτές του στο Κογκρέσο διαμήνυσε από του βήματος του συνεδρίου της φιλο-ισραηλινής οργάνωσης AIPAC την Κυριακή (και ο υπουργός άμυνας Πανέτα επανέλαβε την Πέμπτη) ότι η Ουάσιγκτον δεν ακολουθεί πολιτική «ανάσχεσης» του Ιρανικού πυρηνικού προγράμματος αλλά ενεργού παρεμπόδισής του. Ωστόσο σε μία συγκυρία κατά την οποία οι διεκδικητές του χρίσματος των Ρεπουμπλικανών πλειοδοτών σε πολεμικές ιαχές φρόντισε να περιορίσει τις αναφορές του στο πυρηνικό «οπλοστάσιο» και όχι στην «δυνατότητα» ανάπτυξής του.

Το ζήτημα είναι ιδιαίτερα λεπτό καθώς ο δυαδικός χαρακτήρας της πυρηνικής τεχνολογίας συνεπάγεται ότι περίπου 30 κράτη ανά τον κόσμο βρίσκονται σε μία «γκρίζα ζώνη»: διαθέτουν την απαιτούμενη πυρηνική τεχνογνωσία την οποία χρησιμοποιούν ειρηνικά, ωστόσο θα μπορούσαν να τη μεταστρέψουν εντός μηνών σε στρατιωτική, απειλώντας το ολιγοπώλιο των μεγάλων δυνάμεων στην κατοχή πυρηνικών όπλων. 

Εξ ού και οι διαφορετικές απαιτήσεις που τίθενται προς το Ιράν: η μεν Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας οφείλει εκ του καταστατικού της να διευκολύνει τα κράτη στην απόκτηση πυρηνικής τεχνογνωσίας, υπό το όρο ότι αυτά θα δέχονται να επιθεωρούνται για να εξασφαλισθεί η ειρηνική της χρήση, ενώ η Ουάσιγκτον θέτει την επιπλέον απαίτηση να διακόψει η Τεχεράνη τη διαδικασία εμπλουτισμού ουρανίου και το Ισραήλ (όπως επανέλαβε ο Νετανιάχου) ζητά την διάλυση όλου του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. 

Οι αποχρώσεις αυτές είναι σημαντικές στο ποιος διαπραγματευτικός ελιγμός θα θεωρηθεί, ενόψει της επανάληψης των συνομιλιών με τα 5 μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τη Γερμανία , ότι διασώζει το «κύρος» εκάστου των συνομιλούντων. 

Πάντως ο Ομπάμα, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Τρίτη (μία ημέρα μετά  τη συνάντησή του με τον Νετανιάχου, όπου φέρεται να πρότεινε την παροχή στο Ισραήλ διατρητικών βομβών με αντάλλαγμα τη λήψη διαβεβαιώσεων αυτοσυγκράτησης) υπερασπίσθηκε μία επιλογή επιθετικής διπλωματίας συνοδευόμενης από κυρώσεις ενώ κάλεσε χαρακτηριστικά όσου προκρίνουν στρατιωτικές λύσεις να «πουν στον Αμερικανικό λαό τι ακριβώς σκοπεύουν να κάνουν και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις, διότι οτιδήποτε άλλο είναι απλώς λόγια»...
 
 



Πηγή:www.capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου