Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2014

Η «στροφή» του Ιράν και η αμηχανία του Τελ Αβίβ

Ο Ζαρίφ, ήδη, από το Σεπτέμβριο κατά τη διάρκεια της συμμετοχής του στην ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ είχε δηλώσει ότι η νέα ιρανική ηγεσία δεν «αρνείται το Ολοκαύτωμα» ούτε τα βάσανα που πέρασε ο εβραϊκός λαός...



«Τραγικά απάνθρωπο» και «έγκλημα» που δεν πρέπει να επαναληφθεί σε καμία περίπτωση χαρακτήρισε μιλώντας σε πάνελ στο πλαίσιο των εργασιών της 50ης Συνόδου για την Ασφάλεια στο Μόναχο το Ολοκαύτωμα ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μουχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ. Συμπλήρωσε δε ότι το Ιράν δεν έχει κανένα πρόβλημα με τους εβραίους θυμίζοντας ότι πολλοί κατοικούν ακόμη στο έδαφός του. Και όλα αυτά έχοντας στο πλευρό του, στο πάνελ, τον εμφανώς αμήχανο Ισραηλινό υπουργό Άμυνας Μοσέ Γιααλόν.

Η δήλωση του Ζαρίφ έχει πράγματι μεγάλη διπλωματική αξία καθώς έρχεται να επιβεβαιώσει ότι στο πεδίο της διπλωματικής τακτικής η ιρανική ηγεσία υπό τον πρόεδρο Χασάν Ρουχανί που εξελέγη το περασμένο καλοκαίρι, έχει κάνει στροφή 180 μοιρών και επιλέγει έναν πιο «φιλικό» και «ευέλικτο» τόνο με στόχο να αποκλιμακωθούν οι εντάσεις και να αναδειχθούν τα κοινά και όχι οι διαφορές. Ο Ζαρίφ, ήδη, από το Σεπτέμβριο κατά τη διάρκεια της συμμετοχής του στην ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ είχε δηλώσει ότι η νέα ιρανική ηγεσία δεν «αρνείται το Ολοκαύτωμα» ούτε τα βάσανα που πέρασε ο εβραϊκός λαός (φέρνοντάς την έτσι σε αντιπαράθεση με τις εμπρηστικές σχετικές δηλώσεις του προκατόχου του Ρουχανί, Αχμαντινετζάντ).

Οι δηλώσεις αυτές, μεταξύ πολλών άλλων, αποτέλεσαν ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της «στροφής» που επέλεξε να κάνει η ιρανική διπλωματία απέναντι στη Διεθνή Κοινότητα. Και μέχρι στιγμής, φαίνεται να της «βγαίνει» το στοίχημα. Μετά από χρόνια αλληλοκατηγοριών και απειλών, η Τεχεράνη έχει, ήδη, εξασφαλίσει μια πρώτη συμφωνία για το πυρηνικό της πρόγραμμα που την υποχρεώνει να διακόψει ορισμένου επιπέδου πυρηνικές δραστηριότητες με αντάλλαγμα τη χαλάρωση ορισμένων από τις οικονομικές κυρώσεις που της έχουν επιβληθεί. Οι συνομιλίες για την επίτευξη μόνιμης συμφωνίας συνεχίζονται και ένας νέος γύρος αναμένεται εντός του Φεβρουαρίου.

Στη διπλωματική αυτή ανατροπή, η νέα ιρανική ηγεσία έχει βρει έναν καλό, προς το παρόν τουλάχιστον, παρτενέρ: η κυβέρνηση Ομπάμα έχει αντιδράσει αρκετά θετικά και αν και δε χάνει ευκαιρία να τονίζει ότι όλα είναι υπό αίρεση και τίποτε δεν έχει ακόμη λήξει. Είναι, όμως, δεδομένο ότι η Ουάσινγκτον «έριξε το βάρος της» πίσω από την έναρξη απευθείας συνομιλιών μεταξύ των «έξι» και του Ιράν και αυτό φάνηκε και στο αποτέλεσμα. Άλλωστε, πλέον, είναι γνωστό ότι αμερικανική και ιρανική αντιπροσωπεία διαπραγματεύονταν μυστικά στο Ομάν αρκετό καιρό πριν την έναρξη των επίσημων συνομιλιών στη Γενεύη. Και έτσι πλέον μια συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, που μέχρι μόλις πριν ένα χρόνο θα φάνταζε τεράστια είδηση, τείνει να γίνει «αναμενόμενη». Μια τέτοια συνάντηση έγινε και στο περιθώριο της συνόδου Ασφαλείας στο Μόναχο ανάμεσα στον Ζαρίφ και στον Κέρι.

Οι «αλλαγές» αυτές πάντως δεν φαίνεται να ενθουσιάζουν το Ισραήλ. Η ισραηλινή ηγεσία υπό το Νετανιάχου επέμεινε μέχρι τέλους στη «σκληρή γραμμή» κατά του Ιράν απειλώντας ακόμη και με μονομερή επίθεση ενώ μέχρι και σήμερα αφήνει υπονοούμενα περί «υποκρισίας» της Τεχεράνης και «παιχνιδιού για να φαγωθεί χρόνος μέχρις ότου κατασκευάσει πυρηνική βόμβα». Αν και ο ισραηλινός Τύπος δεν τηρεί ενιαία στάση απέναντι στο ζήτημα και ούτε υιοθετεί απαραίτητα την κυβερνητική ρητορική, είναι γεγονός ότι αντέδρασε μάλλον με αμηχανία στις δηλώσεις περί Ολοκαυτώματος του Ζαρίφ που ανατρέπουν, ουσιαστικά, μια ρητορική χρόνων εκ μέρους της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν. Ίσως στην αμηχανία αυτή να έπαιξε ρόλο ότι ο Ζαρίφ συνέδεσε την καταδίκη του Ολοκαυτώματος με την αναγκαιότητα σεβασμού κάθε ανθρώπινης ζωής και ζήτησε να τερματιστούν τα εγκλήματα δεκαετιών του ισραηλινού στρατού στην κατεχόμενη Παλαιστίνη. Ίσως πολύ περισσότερο ότι η προοπτική πραγματικής βελτίωσης των σχέσεων του Ιράν με τη Δύση, και ιδιαίτερα με τις ΗΠΑ, θέτει σε νέες βάσεις την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή της ευρύτερης Μέσης Ανατολής.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου