Ο συνιδρυτής της Microsoft μας ξεναγεί μέσω της πλέον πρόσφατης συνέντευξής του στο Bloomberg Businessweek στον πιο πρόσφατο σκοπό της ζωής του, το φιλανθρωπικό του έργο, στην προσπάθειά του να εξαφανίσει την ελονοσία και την πολυομυελίτιδα από τον πλανήτη και να θέσει τα θεμέλια για όσο το δυνατόν περισσότερα σχολεία, αλλά και στις λανθασμένες προτεραιότητες που έχει θέσει η Google στη βελτίωση της ανθρώπινης ζωής...
Πρόσφατα «τουϊτάρατε» μια φωτογραφία του Φραγκλίνου Ρούσβελτ στην αναπηρική του καρέκλα το 1944. Ποιο ήταν το μήνυμα που θέλατε να περάσετε μέσω αυτής της εικόνας;
Οτι ο αφανισμός της πολυομελίτιδας από τον πλανήτη είναι μια απαιτητική μάχη. Ελπίζουμε ότι μέχρι το 2018 θα έχουμε συγκεντρώσει τους απαιτούμενους πόρους για να αντιμετωπίσουμε οριστικά και αμετάκλητα αυτήν την ασθένεια. Οταν τέτοιου τύπου προβλήματα χάνονται από τον «πλούσιο» κόσμο, ξεχνιούνται. Ομως, για τους υπολοίπους είναι υπαρκτά, κομμάτι της καθημερινότητας και της ζωής τους –στόχος μας είναι να τους προσφέρουμε την ευκαιρία να ξεριζώσουν το κακό.
Υπάρχουν πράγματι πιθανότητες να εκλείψουν από τον πλανήτη ασθένειες όπως η ελονοσία και η πολυομελίτιδα;
Οσον αφορά την αντιμετώπιση της πολυομελίτιδας, έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα πολύ συμπαγές πλάνο. Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν διαθέσιμα κεφάλαια 5,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων –μέρος των οποίων είναι και το 1,8 δις που προσέφερε το Bill and Melinda Gates Foundation. Ευελπιστούμε ότι το πρόγραμμα κατά της πολυομελίτιδας θα στεφθεί με επιτυχία και στη συνέχεια έχουμε σκοπό να στραφούμε με όλες τις δυνάμεις μας κατά της ελονοσίας. Βέβαια, αυτή είναι μια ακόμα πιο δύσκολη μάχη –μάχη ζωής, τα αποτελέσματά της οποίας θα τα δούμε μακροπρόθεσμα.
Υπήρξαν κάποιες εμπειρίες στα ταξίδια σας που σας έπεισαν ότι αξίζει να επενδύσετε χρόνο και χρήμα στη βελτίωση της υγείας παγκοσμίως;
Στον πλούσιο, δυτικό κόσμο, ο θάνατος ενός παιδιού είναι κάτι σπάνιο. Υπάρχουν, όμως, από την άλλη, περιοχές στον πλανήτη όπου 1 στα 4 παιδιά πεθαίνει πριν καν κλείσει τα πέντε. Επισκέπτομαι αυτά τα μέρη δύο με τρεις φορές το χρόνο, μιλάω με μητέρες που έχασαν τα παιδιά τους από ελονοσία –είναι συγκλονιστικό. Εκείνες τις ώρες αναλογίζεσαι ότι μεγάλωσες σε μια προνομιούχα κοινωνία που καμία σχέση δεν έχει με το μέσον όρο.
Είστε αισιόδοξος;
Ναι, διότι το ποσοστό της παιδικής θνησιμότητας από διάφορες ασθένειες παγκοσμίως έχει πέσει από το 9%, που ήταν ο μέσος όρος, σε λιγότερο από 6%. Προσφέροντας περισσότερα εμβόλια, καταφέραμε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα απ' ό,τι πριν από μία δεκαετία. Επίσης, τη δεκαετία του '60 το ποσοστό του κόσμου που ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας ανερχόταν στα δύο τρίτα του πλανήτη –σήμερα αυτό φαίνεται να αλλάζει κάπως. Ας πούμε, έχει δημιουργηθεί μια πολυπληθέστερη μεσαία τάξη σε μεγάλες χώρες, όπως η Βραζιλία, το Μεξικό, η Ταϊλάνδη, η Κίνα. Το ποσοστό της φτώχειας είναι μικρότερο πια σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες.
Πιστεύετε ότι η οικονομική ανάπτυξη και η πολιτική σταθερότητα μιας χώρας αντανακλάται στη δημόσια υγεία της;
Ασφαλώς, όταν σε μια χώρα αναπτύσεται η μεσαία τάξη, τότε εκ των πραγμάτων βελτιώνονται οι παροχές υγείας και μειώνονται οι θάνατοι. Οι παρεμβάσεις στην υγεία και στη γεωργία είναι απαραίτητες –απλώς, τα προηγούμενα χρόνια αυτό δεν ήταν εφικτό λόγω της μεγάλης φτώχειας...
Πρόσφατα η Google ανακοίνωσε την πρόθεσή της να προσφέρει –μέσω των περίφημων μπαλονιών της– υπηρεσίες ίντερνετ στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου. Θα μπορέσει μια τέτοια κίνηση να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους;
Οταν πεθαίνεις από ελονοσία, το να κοιτάζεις το μπαλόνι στον ουρανό δεν πρόκειται να σε βοηθήσει και πολύ. Οταν τα μικρά παιδιά έχουν διάρροια, κανένα site δεν θα τους προσφέρει ανακούφιση. Πιστεύω στην ψηφιακή επανάσταση και το ίντερνετ εννοείται πως μπορεί να αποδειχθεί πολύ χρήσιμο εργαλείο –όχι όμως σε χώρες που έχουν πραγματικά προβλήματα και ουσιαστικές ανάγκες. Για την ελονοσία, ας πούμε, χρειάζονται συγκεκριμένες δράσεις. Η Google υποσχέθηκε αρκετά πράγματα, προσέλαβε μάλιστα και τον Λάρι Μπρίλιαντ, εξασφαλίζοντας τεράστια δημοσιότητα. Και μετά, δεν έκανε τίποτα. Τώρα, λένε ότι θα επικεντρωθούν στις βασικές τους υποχρεώσεις. Ομως, αυτό δεν αρκεί για να βοηθήσουν τους φτωχούς ανθρώπους...
To Gates Foundation έχει δεχθεί αρκετή κριτική για το μέγεθός του, αλλά και για το γεγονός ότι διαστρεβλώνει κάπως την ατζέντα, ιδίως σε θέματα εκπαίδευσης. Τι θα λέγατε σε εκείνους που ισχυρίζονται ότι είστε ένα είδους φιλανθρωπικού μονοπωλίου και κανείς δεν μπορεί να τα βάλει με εσάς και τους συμμάχους σας;
Οταν είσαι μάχιμος, ξέρεις ότι η αμφισβήτηση είναι συχνό σύμπτωμα. Ο μεγάλος θεατρίνος σε αυτήν την ιστορία είναι η κυβέρνηση. Αν κάποιος μας λέει ότι παραείμαστε μεγάλος οργανισμός, μας φαίνεται τουλάχιστον περίεργο...
Ποια είναι τα μηνύματα που έχετε λάβει έως τώρα από τα M.O.O.C.'s (Μassive Οpen Οnline Courses); Είναι ένας εναλλακτικός τρόπος για να παρακολουθεί μαθήματα o οποιοσδήποτε ή μήπως η καλύτερη λύση για κάποιον που δεν μπορεί να πάει στο πανεπιστήμιο;
Αν παρατηρήσει κανείς ποιος τα παρακολουθεί μέχρι τώρα, θα εκπλαγεί –τα προτιμά η ελίτ. Τα επίπεδα ολοκλήρωσης, βέβαια, είναι χαμηλά ακόμα. Ναι, είναι συναρπαστικά και υποσχόμενα, όμως δεν μπορούμε να πούμε «Μην πάτε στο πανεπιστήμιο, απλώς συνδεθείτε στα M.O.O.C.'s» –είναι σαν να λες σε κάποιον να διαβάσει απλώς το βιβλίο. Τα M.O.O.C.'s είναι μια έξτρα βοήθεια –στο πανεπιστήμιο μελετάς σε γκρουπ, έχεις δραστηριότητα στο εργαστήριο και, φυσικά, εξασφαλίζεις ένα πιστοποιητικό. Πρέπει λοιπόν τα M.O.O.C.'s να λειτουργούν συνδυαστικά με όλα τα παραπάνω, ειδάλλως δεν μπορούμε να πούμε ότι έχουν αλλάξει την ανώτερη εκπαίδευση.
Πιστεύετε ότι μπορούμε να περιορίσουμε τις κλιματικές αλλαγές; Είστε αισιόδοξος;
Οποιος λέει ότι είμαστε κοντά στη λύση δεν έχει σφαιρική εικόνα του προβλήματος. Υπάρχουν περίπου 20 εταιρείες όπου έχω επενδύσει –κάποιες κατασκευάζουν μπαταρίες, άλλες ασχολούνται με την ηλιακή ενέργεια, μία με την πυρηνική. Χρειαζόμαστε εκατοντάδες τέτοιες εταιρείες για να πούμε σε 20 χρόνια από τώρα ότι κάτι αρχίζει να αλλάζει στην ενεργειακή υποδομή του πλανήτη.
Και πάλι, όμως, το συναίσθημα το οποίο κυριάρχησε στη Σίλικον Βάλεϊ παλαιότερα ήταν αρνητικό γιατί οι πρώτες εταίρειες ενέργειας απέτυχαν...
Αυτό συνέβη γιατί η συνεισφορά κάποιων από αυτές δεν μπόρεσε να κάνει τη διαφορά. Δεν γίνεται να στηριζόμαστε στις τάσεις μιας εποχής στη Σίλικον Βάλεϊ. Η ευκολία με την οποία υιοθετούμε νέα προϊόντα στον ΙΤ τομέα συχνά σε κάνει κάπως αφελή, γιατί τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά όταν λειτουργείς σε ένα μη κερδοσκοπικό πλαίσιο που αφορά ΙΤ τομείς όπως η ενέργεια, η αξιοπιστία και άλλα.
Πώς αντιλαμβάνεστε τη νίκη στο Gates Foundation;
Αν οι θάνατοι των φτωχών παιδιών κατέβουν στο εξόχως χαμηλό επίπεδο θανάτων των πλούσιων παιδιών, αυτό θα είναι ένα χαρακτηριστικό κατόρθωμα. Επίσης, αν στις Η.Π.Α. καταφέρουμε να έχουμε εκπαιδευτικό σύστημα όπου το παιδί του αστικού ιστού έχει τις ίδιες ευκαιρίες με το παιδί των προαστίων, αυτό θα ήταν μία ακόμα μεγάλη νίκη.
Πώς αξιολογείτε τις πρώτες προκλήσεις στην αρχή της καριέρας σας –κυρίως με την αλλαγή την οποία επέφερε το PC στις ζωές των ανθρώπων– σε σχέση με τις προκλήσεις που συναντάτε σήμερα;
Οταν ήμουν 20 ή 30 ετών, με γέμιζε πάρα πολύ το να ασχολούμαι φανατικά με τη μαγεία του software. Αυτό που κάνω τώρα, όμως, είναι πολύ πιο κοντά απ' όσο φαντάζεστε σε σχέση με εκείνη την εποχή. Είναι εξίσου μεγάλη πρόκληση το να βρεις τον επόμενο άνθρωπο που θα ανακαλύψει το εμβόλιο της ελονοσίας ή το πώς θα στείλεις ιατρική βοήθεια σε απομακρυσμένες περιοχές. Δεν δουλεύω μέρα και νύχτα, όπως δούλευα στη Microsoft, γιατί τώρα έχω οικογένεια…
Σας λείπει καθόλου το ότι δεν έχετε πλέον επιχειρησιακό ρόλο στη Microsoft –ειδικά τώρα, που η εταιρεία είναι σε κάποιες αγορές ξανά το outsider;
Οχι, η αναγκαιότητα του software και οι ψηφιακές προσβάσεις, οι ευκαιρίες και ο χώρος για εξέλιξη επιτρέπουν σε αρκετούς ανθρώπους να κάνουν πολύ καλή δουλειά –συμπεριλαμβανομένων κι αυτών της Microsoft. Ασχολούμαι μερικώς με το συμβούλιο για εμπορικούς λόγους μόνον πια. Εχω επιλέξει να είμαι πιο συγκεντρωμένος στο ίδρυμα, οπότε δεν παρίσταμαι και σε τόσα πολλά white board meetings.
Υπάρχουν και κάποιοι επιτυχημένοι επιχειρηματίες οι οποίοι προσανατολίζουν τα «εξωσχολικά» ενδιαφέροντά τους στην εξευρεύνηση του διαστήματος. Σας ακούγεται ενδιαφέρον αυτό;
Ο καθένας έχει τις προτεραιότητές του. Οσον αφορά τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης της ανθρωπότητας, δεν βλέπω κάποια άμεση σύνδεση, βέβαια. Φαντάζομαι ότι είναι διασκεδαστικό να εκτοξεύεις πυραύλους το διάστημα, αλλά δεν είναι κάτι στο οποίο θα έβαζα τα λεφτά μου.
Δημοσιεύτηκε στο HOMME, τεύχος 104 – Δεκέμβριος 2013
http://www.hommemagazine.gr/article.asp?catid=30715&subid=2&pubid=63929429
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου